مطالعه طولی بازار اقتصادی بین المللی در حوزه فیلمهای سینمایی در طول سه دهه گذشته نشان داد که فیلم‌های هالیوودی به تدریج در سراسر جهان گسترش می یابند و فیلم‌های سایر مناطق را از میدان به در می کنند و سبب ایجاد یک بازار متمرکزتر می شوند. فیلم‌های بریتانیایی نیز، سهم خود را در بازار گسترش داده اند. در مقابل، على رغم شهرت تاریخی کارگردانی همچون سرگئی آیزنشتاین، فدریکو فلینی، کروساوا آکیرا" و راینز فسبیندر صادرات فیلم از روسیه، ایتالیا، ژاپن و آلمان کاهش یافته است. ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا، سالانه حدود ۸۰۰ - ۷۰۰ فیلم سینمایی تولید می کنند که این میزان، از تولید ایالات متحده بیشتر است؛ اما، این ارقام تا حدی گمراه کننده است، زیرا صنعت فیلم عمدتا در پنج کشور فرانسه، آلمان، اسپانیا، ایتالیا و بریتانیا (به ترتیب میزان تولید فیلم) متمرکز شده است و غالب دیگر اعضای اتحادیه اروپا سالانه تعداد بسیار اندکی فیلم تولید می کنند.
 
پخش برنامه‌های سرگرم کننده عامه پسند تلویزیونی، مهمترین بخش صنعت صوتی - تصویری است که رشد ایستگاه های تلویزیونی تجاری را طی دهه گذشته از طریق توسعه شبکه‌های زمینی، ماهواره ای و کابلی تقویت کرده است. تحقیقات گسترده ای که از اوایل دهه ۱۹۷۰ منتشر گردید، به طور مداوم، موقعیت برجسته صنعت صوتی - تصویری آمریکا را در سراسر جهان نشان داده است. این برتری، در طول دهه های اخیر بواسطه مقررات زدایی و خصوصی شدن تلویزیون دولتی (طی دهه ۱۹۸۰) و توسعه شبکه‌های تلویزیونی تجاری جدید در اغلب جوامع اروپایی، تقویت گردیده است؛ شبکه‌هایی که به واردات بخش عمده ای از برنامه های سرگرم کننده، داستان تخیلی'، سریال های درام و طنز و فیلم‌های سینمایی آمریکایی، به عنوان یک گزینه ارزان تر نسبت به تولیدات داخلی می پرداختند. علی رغم تلاش برای متوقف سازی این جریان از طریق دستورالعمل ۱۹۸۹ تلویزیون بدون مرز اتحادیه اروپا که شبکه‌های اروپایی را ملزم می کرد تا حداقل نیمی از زمان پخش خود را (غیر از زمان مربوط به اخبار، رخدادهای ورزشی، بازیها، تبلیغات، تلتکس و خدمات تله شاپ یا خرید از راه دور) به امور اروپایی اختصاص دهند، محتویات تلویزیون های اروپایی به طور فزاینده آمریکایی می شود. رصدخانه صوتی - تصویری اروپا که به سنجش تجارت مربوط به برنامه های تلویزیون بین اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی می پردازد، گزارش داد که کسری تجارت اتحادیه اروپا در زمینه برنامه های تلویزیونی از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ دو برابر شده است. برآوردها حاکی از آن است که سهم متوسط برنامه های وارداتی آمریکایی که در تلویزیون اروپا پخش شده است، در اوایل دهه ۸۰ حدود یک دهم از تمام ساعات پخش تلویزیون اروپاییان بوده است.
 
اما این میزان در دهه بعد، دو برابر شد و به حدود یک پنجم رسید. اگر ما این مقایسه را تنها به برنامه های سرگرم کننده تلویزیونی (شامل داستان تخیلی، سریال های درام، فیلم‌های سینمایی و فیلم تولید شده برای پخش در تلویزیون ) محدود کنیم، برآورد شده بود که تا ۱۹۹۰ حدود نیمی از تمام ساعات پخش تلویزیون اروپاییان توسط برنامه های وارداتی از آمریکا پر شود. تا سال ۲۰۰۱ میزان کل برنامه های آمریکایی حتی بیشتر نیز شده است و به طور میانگین، حدود ۷۰ درصد تمام جداول پخش برنامه های تلویزیونی اروپایی را پر کرده است. در برخی کشورها این میزان خیلی بیشتر است: شبکه‌های انگلستان وابسته ترین شبکه ها به تولیدات آمریکایی هستند، به طوری که تا سال ۲۰۰۱، ۸۸ درصد از برنامه‌های داستانی و ۹۳ درصد فیلم‌های سینمایی وارداتی به کشور انگلستان با کاملا آمریکایی بوده اند یا با مشارکت آمریکا ساخته شده اند. همچنین شبکه‌های ایرلندی و دانمارکی میزان بالایی از برنامه های غیر اروپایی را پخش می کنند. اما کشورهای فنلاند، فرانسه و سوئیس بیشترین میزان پخش برنامه های ساخته اروپا را به خود اختصاص داده اند. برنامه های وارداتی اغلب سریال های درام و خانوادگی (۴۳ درصد) هستند. پس از آن نیز فیلمهای سینمایی طولانی (۳۵ درصد)، انیمیشن (۱۶ درصد) و فیلم‌های تولید شده برای پخش در تلویزیون (۶ درصد) قرار دارند. در مقابل، بازار داخلی برنامه های سرگرم کننده تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی ساخته اروپا، همچنان، نسبتا ثابت و محدود باقی مانده است و حدود ۱۵ درصد میزان کل برنامه های پخش شده وارداتی توسط اعضای اتحادیه اروپا را تشکیل می دهد.
 
به منظور تشریح بیشتر این موضوع، اطلاعات دیگری نیز باید اضافه کرد. بویژه، بررسی مجموع ساعات برنامه‌های وارداتی نشان می دهد که بیشتر برنامه های سرگرم کننده تلویزیون داخلی اروپا از ایالات متحده وارد می شود. اما مخاطبان داخلی اغلب ترجیح می دهند که برنامه ساخت داخل را تماشا کنند، برنامه هایی که ممکن است مخاطبان بسیار زیادی داشته باشند. همچنین، از نظر نوع شبکه نیز تفاوت هایی وجود دارد، بیشترین میزان واردات اروپا از آمریکا در شبکه‌های تجاری نمایش داده می شود و نه در شبکه‌های دولتی. بعلاوه، عامه پسندترین اخبار و برنامه های امور جاری در رادیو و تلویزیون غالبا در سطح محلی و ملی ساخته می شوند. رخدادهایی که این اخبار و برنامه ها به آنها می پردازند حتی اگر، مواد صوتی - تصویری مورد استفاده در آنها، از منابع خبری خارجی و بین المللی گرفته شده باشد و همچنین، علی رغم دسترس پذیری فزاینده اخبار و برنامه های امور جاری برون مرزی از طریق بخش ماهواره ای و کابلی (مانند اسکای نیوز، سی. ان. آن. و بی. بی. سی. ولد)، از دیدگاه های بومی اساسا متفاوتی تفسیر می شوند.
ادامه دارد..
 
منبع: جهانی شدن و تنوع فرهنگی، پیپا نوریس و رونالد اینگلهارت، ترجمه: عبدالله فاضلی و ساجده علامه،صص104-101، چاپ و نشر سپیدان، تهران، چاپ اول، ۱۳۹۵